ସୋନାର ମୂଲ୍ୟ ୫୫ ହଜାର ହେବ କି? ସମୟ କ’ଣ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପଛକୁ ଫେରିବ?
ସୋନାର ମୂଲ୍ୟ କ’ଣ କେବେ ୫୫ ହଜାର ହେବ? ସମୟ କ’ଣ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପଛକୁ ଫେରିଯିବ, ଯେତେବେଳେ ୨୦୨୩ରେ ୧୦ ଗ୍ରାମ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରାୟ ଏହି ସ୍ତରରେ ଥିଲା? ଏପରି ହେବା ସମ୍ଭବ କି? ଏକ ଆମେରିକୀୟ ବିଶ୍ଳେଷଣ କମ୍ପାନୀ ଏପରି କିଛି ଅନୁମାନ କରିଛି। କିନ୍ତୁ ଏହା କାହିଁକି ହେବ, ଏହା ପଛରେ କ’ଣ ଇରାନ-ଆମେରିକା, ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ, ବାଂଲାଦେଶରେ କ୍ଷମତା ପରିବର୍ତ୍ତନା କିମ୍ବା ଇସ୍ରାଏଲ-ହମାସ ସଂଘର୍ଷ ଅଛି, ଯାହା ଶେଷ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଦେଖାଯାଉଛି? ଆସନ୍ତୁ ବୁଝିବା।
ସୁନାକୁ ନେଇ କିଏ କରିଛି ଏମିତି ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ?
ଆମେରିକୀୟ କମ୍ପାନୀ ମର୍ନିଂଷ୍ଟାର୍ର ଜଣେ ବିଶ୍ଲେଷକ ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ କରିଛନ୍ତି ଯେ ଆଗାମୀ କିଛି ବର୍ଷରେ ସୁନାର ଦାମ ୩୮% ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ। ଭାରତରେ ୨୪ କ୍ୟାରେଟ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ବର୍ତ୍ତମାନ ପ୍ରାୟ ୯୦,୦୦୦ ଟଙ୍କା ପ୍ରତି ୧୦ ଗ୍ରାମ। ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବଜାରରେ ଏହା $୩,୧୦୦ରୁ ଅଧିକ। ଯଦି ସୁନାର ଦାମ ୪୦% ହ୍ରାସ ପାଏ, ତେବେ ଭାରତରେ ଏହା ପ୍ରାୟ ୫୫,୦୦୦ ଟଙ୍କା ପ୍ରତି ୧୦ ଗ୍ରାମ ହୋଇପାରେ।
ସୁନା ଦାମ କେତେବେଳେ ବଢ଼େ ଓ ଏହା କାହିଁକି ସୁରକ୍ଷିତ ନିବେଶ?
ସୁନାର ଦାମ ଲଗାତାର ବଢ଼ୁଛି। ଏହାର ଏକ ବଡ଼ କାରଣ ହେଉଛି ବିଶ୍ୱ ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ଯୁଦ୍ଧ, ମହାମାରୀ, ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅନିଶ୍ଚିତତା ସହ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛି। ଯୁଦ୍ଧ କିମ୍ବା ସଂଘର୍ଷ ସମୟରେ ସୋନାକୁ ଏକ ସୁରକ୍ଷିତ ନିବେଶ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଚୀନ ସହ ଆମେରିକାର ବାଣିଜ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଏକ ବଡ଼ କାରଣ ବୋଲି ମନେ କରାଯାଉଛି।
ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଯୋଗୁଁ ବଢିଲା ସୁନା ଦର
୨୦୧୮ରେ ୟୁକ୍ରେନ କ୍ରିମିଆ ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ରୁଷିଆର ଅଧିକାର ଘୋଷଣା କରିଥିଲା। ଏହି ସଂଘର୍ଷର ପ୍ରଥମ ଆଠ ବର୍ଷରେ ନୌସେନା ଯୁଦ୍ଧ ଓ ସାଇବର ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଥିଲା। ୨୦୨୨ ଫେବୃଆରୀ ୨୦ରେ ରୁଷିଆ ୟୁକ୍ରେନର କିଛି ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ଅଧିକାର କରିଥିଲା। ଏହି ଯୁଦ୍ଧର ଆରମ୍ଭ ଆସଲରେ ୨୦୧୪ରେ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୧୪ରେ ୟୁକ୍ରେନର ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଗଣରାଜ୍ୟ କ୍ରିମିଆ ଉପରେ ରୁଷିଆର ସୈନିକମାନେ ଗୋପନ ରୂପେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। ଏହାପରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲି ଆସୁଥିଲା। ୨୦୨୨ରେ ଏହାର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଠାରୁ ଆଉ ଏକ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ଆଶଙ୍କା ଯୋଗୁଁ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ବଢ଼ି ଚାଲିଛି। ୨୦୨୩ରେ ସୁନା ପ୍ରାୟ ୫୫ ହଜାର ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷରେ ଏହା ଦୁଇଗୁଣ ପାଖାପାଖି ହୋଇଛି।
ଇଜ୍ରାଇଲ-ହମାସ ଯୁଦ୍ଧ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ାଇଲା ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ
ଗତ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ହମାସ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ସୁନାର ଚମକ ଲଗାତାର ବଢ଼ିଚାଲିଛି। ଗତ ବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ସୁଦ୍ଧା ସୁନା ୭୬,୦୦୦ ଟଙ୍କା ପାର କରିଯାଇଥିଲା। ଏବେ ଏହା ୯୦ ହଜାର ଟଙ୍କା ଉପରେ ପହଞ୍ଚିଛି। କୁହାଯାଉଛି ଯେ ଯଦି ଏହି ସ୍ଥିତି ରହେ, ତେବେ ଏହି ବର୍ଷ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଏହାର ମୂଲ୍ୟ ୧ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପାର ହୋଇଯିବ। ଗତ କିଛି ମାସ ଧରି ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ହମାସ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଆହୁରି ଗଭୀର ହୋଇଛି। ଗାଜା ପଟୀକୁ ନେଇ ସଂଘର୍ଷ ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଛି।
ଆମେରିକା-ଇରାନ ମଧ୍ୟରେ ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧକୁ ନେଇ ଚାପ
ଗତ କିଛି ମାସ ଧରି ଆମେରିକା ଓ ଇରାନ ମଧ୍ୟରେ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ରକୁ ନେଇ ମଧ୍ୟ ଉତ୍ତେଜନା ବଢ଼ିଛି। ଇରାନ ଗୋପନୀୟ ଭାବେ ୟୁରେନିୟମ ସଂବର୍ଦ୍ଧନ କରୁଥିବା ଖବର ଆସୁଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ ଇରାନ ପାଖରେ ଏତେ ପରମାଣୁ ସାମଗ୍ରୀ ଜମା ହୋଇଛି ଯେ ସୁଯୋଗ ପାଇଲେ ସେ ବହୁତ କମ ସମୟରେ ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ତିଆରି କରିପାରିବ, ଯାହା ଆମେରିକା ଓ ତା’ର ସମର୍ଥକ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ବିନାଶ ଆଣିପାରେ। ଏହି କଥାକୁ ନେଇ ଆମେରିକୀୟ ଶେୟାର ବଜାର ଅନେକ ଥର କ୍ରାସ କରିଛି। କିନ୍ତୁ ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ସୁନା ଅଙ୍ଗଦ ପରି ନିଜ ପାଦ ଜମାଇ ରହିଥିଲା। ତା’ର ମୂଲ୍ୟ ବଢ଼ି ଚାଲିଛି।
ଏହି କାରଣରୁ ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ
ମର୍ନିଂଷ୍ଟାର୍ର ବିଶ୍ଲେଷକଙ୍କ କହିବା ଅନୁସାରେ, ସୁନାର ଉତ୍ପାଦନ ବଢ଼ିଯାଇଛି। ୨୦୨୪ର ଦ୍ୱିତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକରେ ସୁନା ଖଣିଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରତି ଔନ୍ସରେ $୯୫୦ର ଲାଭ ହୋଇଛି। ଅର୍ଥାତ୍ ସୁନା ଉତ୍ତୋଳନ କରୁଥିବା କମ୍ପାନୀଗୁଡ଼ିକୁ ଲାଭ ହେଉଛି। ବିଶ୍ୱଭରରେ ସୁନାର ଭଣ୍ଡାର ୯% ବଢ଼ି ୨,୧୬,୨୬୫ ଟନ୍ ହୋଇଛି। ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ସୁନାର ଉତ୍ପାଦନ ବଢ଼ିଛି। ସେହିପରି ପୁରୁଣା ସୁନାକୁ ତରଳାଇ ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ଚଳଣି ମଧ୍ୟ ବଢ଼ିଛି।
ସୁନାର ଚାହିଦା କମିଲେ ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ସମ୍ଭବ କି?
ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି ଯେ ବିଶ୍ୱରେ ସୁନାର ଚାହିଦା କମିପାରେ। ଗତ ବର୍ଷ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକ ୧,୦୪୫ ଟନ୍ ସୁନା କିଣିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଏବେ ସେମାନେ ବୋଧହୁଏ ଏତେ ସୁନା ନ କିଣ ପାରନ୍ତି। ୱାର୍ଲ୍ଡ ଗୋଲ୍ଡ କାଉନ୍ସିଲ୍ର ଏକ ସର୍ଭେରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ ୭୧% କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ହୁଏତ ନିଜ ସୁନା ଭଣ୍ଡାର କମାଇବେ କିମ୍ବା ସେହି ସ୍ତରରେ ରଖିବେ। ଏଥିରୁ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟରେ ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଉଥିବା ତେଜୀ ନ ଆସିପାରେ।
ସୁନା ବଜାରର ଏହା କ’ଣ ସନ୍ତୁଳନ ସମୟ?
ଏହା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଉଛି ଯେ ସୁନା ବଜାର ବୋଧହୁଏ ଏବେ ଚରମ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ୨୦୨୪ରେ ସୁନା କାରବାରରେ ବିଲୟ ଓ ଅଧିଗ୍ରହଣ ୩୨% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହା ଏକ ସଙ୍କେତ ଯେ ବଜାର ଏବେ ଉପରକୁ ଯିବା ବଦଳରେ ତଳକୁ ଆସିପାରେ। କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲୋକମାନେ ସୁନା କିଣାବିକା କରିବା ଅପେକ୍ଷା ସୁନାରେ ନିବେଶକୁ ଅଧିକ ସୁରକ୍ଷିତ ମାନୁଛନ୍ତି।
ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେଲେ ସୋନା କମିବ କି?
ରୁଷିଆ-ୟୁକ୍ରେନ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ କରାଇବା ପାଇଁ ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ନିଜେ ଅଣ୍ଟା ଭିଡ଼ିଛନ୍ତି । ସେ ବିଶ୍ୱର ବଡ଼ ବଡ଼ ରାଜନେତାଙ୍କ ସହ ଏହି ବିଷୟରେ ସାକ୍ଷାତ ଓ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିସାରିଛନ୍ତି। ଏପରିକି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ମଧ୍ୟ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ କରାଇବା ପାଇଁ ୟୁକ୍ରେନୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜେଲେନ୍ସ୍କି ଓ ରୁଷି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନଙ୍କ ସହ କଥା ହୋଇଛନ୍ତି। ମନେ କରାଯାଉଛି ଯେ ଯଦି ଏହି ପ୍ରୟାସ ଜାରି ରହେ, ତେବେ ସେହି ଦିନ ଦୂର ନୁହେଁ ଯେତେବେଳେ ଉଭୟ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଥମିଯିବ। ଆସଲରେ ଉଭୟ ଦେଶ ଏବେ ଅଧିକ ଲଢ଼ିବାକୁ ଇଚ୍ଛୁକ ନାହାନ୍ତି। ଯଦି ଏପରି ହୁଏ, ତେବେ ବଜାର ସୁଧୁରିବ ଓ ବିଶ୍ୱରେ ସୁନାର ଅତ୍ୟଧିକ କିଣାବିକା ମଧ୍ୟ ଥମିପାରେ। ସୁନାର ଚାହିଦା କମିଲେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ।
ଇଜ୍ରାଇଲ-ହମାସ ଯୁଦ୍ଧ ଶେଷ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଛି କି?
ଇସ୍ରାଏଲ ଓ ହମାସ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ଶେଷ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଏହି ସଂଘର୍ଷ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ଥମିପାରେ। ଆମେରିକୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ନିଜେ ଏହା ନେଇ ପ୍ରୟାସ କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ମଧ୍ୟ ଇସ୍ରାଏଲକୁ ଅନେକ ଥର ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଅପିଲ କରିଛି। ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଏହା ନେଇ କ୍ୟାମ୍ପ ଡେଭିଡ୍ ଚୁକ୍ତି ହୋଇସାରିଛି। ଦେଖିବାର କଥା ଯେ ଟ୍ରମ୍ପ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବସୂରୀମାନଙ୍କ ପରି ଏପରି କୌଣସି ଚୁକ୍ତି କରିପାରିବେ କି? ଯଦି ଏପରି ହୁଏ, ତେବେ ଏହା ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ପାଲଟିବ ଓ ବଜାରରେ ପତନ ଥମିବ। ଏଥିରୁ ମଧ୍ୟ ସୁନାର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ।