କ’ଣ ବାଂଲାଦେଶ ସେନା ଦେଶର କ୍ଷମତା ହାତେଇବାକୁ ଯାଉଛି?
ଢାକାରେ ଗତ କିଛି ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଘଟିଥିବା ଘଟଣାକ୍ରମ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ବୟାନବାଜୀ ପରେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଉଠୁଛି । ଗତ ସପ୍ତାହ ପୂରା ବାଂଲାଦେଶର ରାଜନୈତିକ ମହଲ ଏବଂ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ସେନାକୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ଜୋର ଧରିଥିଲା। ଏହାର ଆରମ୍ଭ ନୂଆ ଗଠିତ ନ୍ୟାସନାଲ ସିଟିଜନ୍ ପାର୍ଟି (ଏନସିପି)ର ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ ନେତା ତଥା ଗତ ବର୍ଷ ଜୁଲାଇରେ ହାସିନା ବିରୋଧୀ ଆନ୍ଦୋଳନର ମୁଖ୍ୟ ଚେହେରା ହସନତ ଅବଦୁଲ୍ଲାଙ୍କ ଫେସବୁକ ପୋଷ୍ଟରୁ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ରାଜନୈତିକ ମହଲରେ ହାଇଚଇ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା। ଏହି ନେତା ସେନା ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ଉପରେ ଗୁରୁତର ଆରୋପ ଲଗାଇଥିଲେ।
ହସନତ ଦାବି କରିଥିଲେ ଯେ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଜେନେରାଲ ଓ୍ୱାକାର ଉଜ-ଜମାନ ତାଙ୍କ ସହ ବୈଠକ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସମସ୍ତ ଦଳର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ସହ ନିର୍ବାଚନ କରାଇବାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ରହିବ। ହସନତ କହିଥିଲେ ଯେ ସେନାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହା ଶେଖ ହାସିନା ଏବଂ ତାଙ୍କ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ବିନା ଏକ ନୂଆ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ହେବ। ଏନସିପି ନେତା ଦାବି କରିଥିଲେ ଯେ ଏଥିରେ ସହମତ ହେବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେ ମନା କରି ଦେଇଥିଲେ। ଏହାପରେ ତାଙ୍କୁ ପରିଣାମ ଭୋଗିବାକୁ ଧମକ ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ବାଂଲାଦେଶ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ସକ୍ରିୟ
ଏହାପରେ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଜେନେରାଲ ଓ୍ୱାକାର ଉଜ-ଜମାନ ୨୩ ମାର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟାହ୍ନରେ ଏକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ ବୈଠକ କରିଥିଲେ। ଏହି ବୈଠକରେ ନୌସେନା ଓ ବାୟୁସେନାର ମୁଖ୍ୟଙ୍କ ସହ ଜିଓସି କମାଣ୍ଡର ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ ଛାତ୍ର ନେତାମାନଙ୍କ ଆଲୋଚନା ଉପରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହୋଇଥିଲା। ଢାକା ସୂତ୍ର ଅନୁସାରେ, ଜେନେରାଲ ଜମାନ ଇସଲାମ ସମର୍ଥକ ସୈନ୍ୟ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କ ଚାପକୁ ସକ୍ରିୟ ଭାବେ ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି। ସୈନ୍ୟ ଅଧିକାରୀମାନେ ଏହାକୁ ନେଇ ନାରାଜ ଯେ ଛାତ୍ର ଆନ୍ଦୋଳନକାରୀମାନେ ସେନା ବିରୋଧରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଛନ୍ତି।
ଗତ ଦିନଗୁଡ଼ିକରେ ଘଟିଥିବା ଏହି ଘଟଣାକ୍ରମରୁ ଗୋଟିଏ କଥା ବୁଝାପଡ଼ୁଛି ଯେ ସେନା ବାଂଲାଦେଶରେ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ବାଚନ କରାଇବାକୁ ଚାହୁଁଛି ଏବଂ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍କୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ବାହାରେ ରଖିବାକୁ ଚାହୁଁ ନାହିଁ। ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବିରୋଧୀ ଦଳ ତଥା ସରକାର ଚଳାଇବାର ଅଭିଜ୍ଞତା ରଖିଥିବା ବିଏନପି ସେନାର ଏହି ନୀତି ସହ ସହମତ। ବିଏନପିର ରଣନୀତି ହେଉଛି ଯେ ଏକ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍କୁ ନିର୍ବାଚନରେ ଭାଗ ନେବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍, ଯେଉଁଥିରେ ଶେଖ ହାସିନା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ନେତାମାନଙ୍କୁ ଦୂରେଇ ରଖାଯିବ, ଯେଉଁମାନଙ୍କ ବିରୋଧରେ ମକଦ୍ଦମା ଚାଲିଛି। ବିଏନପି ଏବେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଦଳ, ଯାହାର ପହଞ୍ଚ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଗାଁରେ ରହିଛି।
ଆମେରିକା ଓ ଚୀନ ଲଗାଉଛନ୍ତି ଜୋର
ଏହି ସମୟରେ ଆମେରିକା ଓ ଚୀନର ଭୂମିକା ମଧ୍ୟ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ, ଯେଉଁମାନେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ନିଜର ପ୍ରଭୁତ୍ୱ ଜମାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଆମେରିକାର ନିଜସ୍ୱ ସ୍ୱାର୍ଥ ରହିଛି, ଯାହା ଢାକା ପ୍ରତି ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ସହ ସମାନ ନ ହୋଇପାରେ। ଆମେରିକୀୟ ନୀତି ନିର୍ମାତାମାନେ ଢାକାରେ ଘଟୁଥିବା ଘଟଣାକ୍ରମ ଉପରେ ନଜର ରଖିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏବେ ସେମାନଙ୍କର ଧ୍ୟାନ ୟୁକ୍ରେନ ଓ ଗାଜା ଉପରେ ରହିଛି। ନିକଟରେ ଜଣେ ଶୀର୍ଷ ଆମେରିକୀୟ ଜେନେରାଲ ଢାକା ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ।
ଏହା ସହିତ ଚୀନର ମଧ୍ୟ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ନଜର ରହିଛି। ଢାକାରେ ଚୀନୀ ରାଜଦୂତ ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସକ୍ରିୟତା ବଢ଼ାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ସରକାରର ମୁଖ୍ୟ ମୋହମ୍ମଦ ଯୁନୁସ ଏହି ସପ୍ତାହରେ ବେଜିଂରେ ଜିନପିଙ୍ଗଙ୍କୁ ଭେଟିଛନ୍ତି। ବିଏନପି ଓ ଜମାତର ନେତାମାନେ ପୂର୍ବରୁ ବେଜିଂ ଗସ୍ତ କରି ସାରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଏବେ ନବଗଠିତ ଏନସିପିକୁ ମଧ୍ୟ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା ଚାଲିଛି। ଚୀନ ଏହି ସବୁର ଲାଭ ଉଠାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଭାରତ ଟ୍ରମ୍ପ-ମୋଦୀ ବନ୍ଧୁତ୍ୱର ବ୍ୟବହାର କରି ଢାକାରେ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ପୁନର୍ବାର ପାଇବା ପାଇଁ କିପରି କରୁଛି, ତାହା ଦେଖିବାକୁ ବାକି ରହିଛି। ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବାଂଲାଦେଶ ସେନାର ଭୂମିକା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇପଡ଼ୁଛି।
