ରାଜଧାନୀ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଥିବା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ଆଜି ଦେଶର ଗର୍ବ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ସେହି ଐତିହାସିକ କୋଠାଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଯାହା ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ଏବଂ ଅନେକ ଐତିହାସିକ ନିଷ୍ପତ୍ତିର ସାକ୍ଷୀ। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଯେତେବେଳେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ନିର୍ମାଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ସେହି ସମୟରେ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ୍ ଚାଲିଥିଲା। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଯେ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଏଥିପାଇଁ ଟ୍ରେନ କାହିଁକି ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ।
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ
ବର୍ତ୍ତମାନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ଭାରତର ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ ବାସଭବନ । ଯେଉଁଠାରେ ସେ ତାଙ୍କ ସମଗ୍ର ପରିବାର ସହିତ ରୁହନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ବ୍ରିଟିଶ ଯୁଗରେ ଏହାକୁ ଭାଇସରୟ ହାଉସ୍ କୁହାଯାଉଥିଲା ? ସେତେବେଳେ ଏହି କୋଠାଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ୧୭ ବର୍ଷ ଲାଗିଥିଲା।
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ କେତେ ବଡ଼?
ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ସୁବିଧା ଉପଲବ୍ଧ। ଏହା ଭିତରେ ଏକ ସଂଗ୍ରହାଳୟ, ସମାରୋହ ହଲ୍, ବଡ଼ ଉଦ୍ୟାନ ଏବଂ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ରହିବା ସ୍ଥାନ ଅଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଏଥିରେ ୩୦୦ଟି କୋଠରୀ, ବଲ ରୁମ୍, ଗେଷ୍ଟ ରୁମ୍ ଇତ୍ୟାଦି ଅଛି। ଏହି କୋଠା ଏତେ ବଡ଼ ଯେ ଏହାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଦିନ କମ୍ ପଡ଼ିବ ।
୧୭ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ
ବ୍ରିଟିଶ ସମୟରେ ଜଣାଶୁଣା ଆଜିର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ଏବଂ ଭାଇସରୟ ହାଉସ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ୧୭ ବର୍ଷ ଲାଗିଥିଲା। ସେତେବେଳେ ଏଥିରେ ଯେଉଁ ପ୍ରକାରର ସ୍ଥାପତ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା ତାହା ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ କ୍ୱଚିତ୍ ଦେଖାଯାଏ। ଏହି କୋଠାର ନିର୍ମାଣ ୧୯୧୨ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହାକୁ ସମାପ୍ତ ହେବାକୁ ୧୯୨୯ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୟ ଲାଗିଥିଲା। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହାକୁ ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ୨୯ ହଜାର ଶ୍ରମିକ ନିୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲେ।
କାହିଁକି ଚାଲିଲା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ୍ ?
ଏବେ ଆପଣ ଭାବୁଥିବେ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ୍ କାହିଁକି ଚଳାଚଳ କରାଯାଇଥିଲା? ଆପଣଙ୍କୁ କହି ରଖୁଛୁ ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ନିର୍ମାଣରେ ୭00 ନିୟୁତ ଇଟା ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥିବାବେଳେ ୩ ନିୟୁତ ଘନଫୁଟ ପଥର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଛି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନର ନିର୍ମାତା ବ୍ରିଟିଶ ସ୍ଥପତି ସାର୍ ଏଡୱିନ୍ ଲୁଟିୟନ୍ସ ଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଏଥିପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ୍ ମଧ୍ୟ ଚଲାଇଥିଲେ। ଯାହା ଦ୍ଵାରା ରାଜସ୍ଥାନ ସମେତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରୁ ପଥର ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମୂଲ୍ୟବାନ ସାମଗ୍ରୀ ଅଣାଯାଉଥିଲା । ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଟ୍ରେନ୍ ଚାଳିଥିଲା ।
