
ପାକିସ୍ତାନ ସେନା ବଲୁଚିସ୍ତାନରେ ଲଗାତାର ଗଭୀର କ୍ଷତିର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଛି। ବଲୁଚ୍ ଲିବରେସନ୍ ଆର୍ମି (BLA)ର ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ଗୋଟିଏ ପରେ ଗୋଟିଏ ଘାତକ ଆକ୍ରମଣ କରୁଛନ୍ତି। ନିକଟରେ BLA ଏକ ପାକିସ୍ତାନୀ ଯାତ୍ରୀବାହୀ ଟ୍ରେନ୍କୁ ଅପହରଣ କରିଥିଲା ଏବଂ ଦାବି କରିଥିଲା ଯେ ସେମାନେ ୨୧୪ ଜଣ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଛନ୍ତି।
ତଥାପି, ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଏହି ଦାବିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି କହିଛି ଯେ କେବଳ ୨୮ ସୈନିକଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି ଏବଂ ୩୩ ଜଣ ବଲୁଚ୍ ଯୋଦ୍ଧା ନିହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ଏତେ ଅସହାୟ କାହିଁକି ପ୍ରମାଣିତ ହେଉଛି? ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଏହାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଚୀନ୍ରୁ ମିଳିଥିବା ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ହୋଇପାରେ।
ଚୀନ୍ ଉପରେ ପାକିସ୍ତାନର ବଢ଼ୁଥିବା ନିର୍ଭରଶୀଳତା
ଷ୍ଟକହୋମ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ ପିସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ (SIPRI) ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୯ ରୁ ୨୦୨୪ ମଧ୍ୟରେ ପାକିସ୍ତାନ ଏହାର ୮୧ % ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଚୀନ୍ ଠାରୁ କିଣିଛି। ପୂର୍ବ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ, ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୭୪ % ଥିଲା, ଅର୍ଥାତ୍ ଚୀନ୍ ଉପରେ ପାକିସ୍ତାନର ନିର୍ଭରଶୀଳତା ନିରନ୍ତର ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ଏହି ବର୍ଦ୍ଧିତ ସାମରିକ ସହଭାଗୀତା ଏକ ପ୍ରକାରେ ଇସଲାମାବାଦର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷମତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ଅନେକ ଗମ୍ଭୀର ବିପଦ ମଧ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ଚୀନ୍ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର କାହିଁକି କ୍ଷତିକାରକ?
ପାକିସ୍ତାନ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ତାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକତା ପାଇଁ ବାହ୍ୟ ଦେଶ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଆସୁଛି। ଚୀନ୍ ସହିତ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ସହଯୋଗ ସତ୍ତ୍ୱେ, ପାକିସ୍ତାନର ଘରୋଇ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଉତ୍ପାଦନ କ୍ଷମତା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ରହିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ପାକିସ୍ତାନ-ଚୀନ୍ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଭାଗୀତାର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିବା JF-17 ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନ ମଧ୍ୟ ମୁଖ୍ୟତଃ ଚୀନ୍ ଅଂଶରେ ତିଆରି।
ସେହିପରି, ପାକିସ୍ତାନର ନୌସେନା ଏବଂ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ମଧ୍ୟ ଚୀନ୍ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। ଚୀନ୍ଠାରୁ, ପାକିସ୍ତାନ ଦୀର୍ଘ ଦୂରଗାମୀ ଯାଞ୍ଚ ଡ୍ରୋନ୍, ଟାଇପ୍ 054A ଗାଇଡେଡ୍-ମିସାଇଲ୍ ଫ୍ରିଗେଟ୍ ଏବଂ ୬୦୦ ରୁ ଅଧିକ VT-4 ଯୁଦ୍ଧ ଟ୍ୟାଙ୍କ୍ କିଣିଛି। କିନ୍ତୁ ଚୀନ୍ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ଗୁଣବତ୍ତା ଏବଂ ନିର୍ଭରଯୋଗ୍ୟତା ଉପରେ ପ୍ରାୟତଃ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି। ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ, ଯେତେବେଳେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ପ୍ରଦର୍ଶନ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ, ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନାର ସ୍ଥିତି ସେତେବେଳେ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇପଡୁଛି।
BLAର ଯୋଦ୍ଧାମାନେ କେତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ?
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ପାକିସ୍ତାନ ଦାବି କରୁଛି ଯେ ବାଲୁଚ୍ ଲିବରେସନ ଆର୍ମି (BLA) ପାଖରେ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ଆମେରିକୀୟ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଅଛି। ଏଥିରେ M3 ଟ୍ୟାଙ୍କ-ବଷ୍ଟିଂ ଗ୍ରେନେଡ, M16 ମେସିନ୍ ଗନ୍, M4 ଆସଲ୍ଟ ରାଇଫଲ୍, ନାଇଟ୍-ଭିଜନ ଚଷମା ଏବଂ ସାମରିକ ଯୋଗାଯୋଗ ଉପକରଣ ଭଳି ଉନ୍ନତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯେତେବେଳେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଚୀନ୍ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଯୁଦ୍ଧ କରୁଛି ଏବଂ ବେଲୁଚ୍ ଯୋଦ୍ଧାମାନେ ଆଧୁନିକ ଆମେରିକା ନିର୍ମିତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରରେ ସଜ୍ଜିତ, ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ବୁଝାଯାଇପାରିବ ଯେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ବୈଷୟିକ ସ୍ତରରେ ମଧ୍ୟ ପଛରେ ରହିଛି।